Το βρογχικό άσθμα είναι η πιο συχνή πάθηση του αναπνευστικού συστήματος στη διάρκεια της κύησης, με το ποσοστό εμφάνισης να κυμαίνεται μεταξύ 3-8%. Η πορεία της νόσου στις εγκυμονούσες γυναίκες ποικίλει, με το 35% να παρουσιάζει επιδείνωση και το 28% ύφεση. Αντίθετα, στο 33% των ασθενών δεν καταγράφονται αξιοσημείωτες μεταβολές ως προς τη βαρύτητα των αναπνευστικών εκδηλώσεων κατά την κύηση. Η σοβαρότητα του βρογχικού άσθματος προ της σύλληψης ενδεχομένως να καθορίζει την ένταση της νόσου στη μετέπειτα περίοδο. Είναι πιο ασφαλές η έγκυος να λαμβάνει την αγωγή της, παρά να έχει παροξύνσεις και συμπτώματα άσθματος. Το ήπιο ή καλά ελεγχόμενο άσθμα, σχετίζεται με εξαίρετη έκβαση της κύησης, ενώ το σοβαρό άσθμα ή το μη ελεγχόμενο άσθμα, σχετίζεται με επιπλοκές και μπορεί να εμφανιστούν δυσμενή συμβάντα στην κύηση, όπως θάνατος του εμβρύου, πρόωρη διακοπή της κύησης, υπερτασικές διαταραχές ή διαβήτης της κύησης, όπως και αιμορραγία πριν και μετά τον τοκετό. Γι’ αυτούς τους λόγους, οι κυοφορούσες γυναίκες με μη ελεγχόμενο άσθμα χρειάζονται προσεκτική παρακολούθηση και κατάλληλη θεραπεία.
Κατά την εγκυμοσύνη, περίπου στο 1/3 των γυναικών το άσθμα επιδεινώνεται, στο 1/3 βελτιώνεται και στο 1/3 η βαρύτητά του παραμένει αμετάβλητη.
Μια έγκυος γυναίκα με άσθμα πρέπει να παρακολουθείται παράλληλα από Πνευμονολόγο, σε συνεργασία με Γυναικολόγο που παρέχει τη μαιευτική φροντίδα, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις μέτριου-σοβαρού άσθματος ή σε εγκυμοσύνη που εμφανίζει επιπλοκές.
Στόχοι της αντιμετώπισης του άσθματος κατά την εγκυμοσύνη είναι:
- Ο έλεγχος των ημερήσιων και νυχτερινών συμπτωμάτων
- Η διατήρηση της φυσιολογικής ή της καλύτερης πνευμονικής λειτουργίας
- Η διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων δραστηριότητας
- Η αποφυγή εμφάνισης κρίσεων
- Οι ελάχιστες δυνατές παρενέργειες από τα φάρμακα
- Η γέννηση ενός υγιούς νεογνού
Η διάγνωση του άσθματος στην κύηση γίνεται όπως και εκτός κύησης. Το άσθμα έχει χαρακτηριστικά συμπτώματα (συριγμός, βήχας, δύσπνοια), κυμαινόμενη βαρύτητα και επιδείνωση τη νύχτα, καθώς και ερεθίσματα που πυροδοτούν τις κρίσεις (αλλεργιογόνα, άσκηση, λοιμώξεις). Ο συριγμός στην ακρόαση των πνευμόνων υποστηρίζει τη διάγνωση, αλλά η απουσία του δεν την εξαιρεί. Η απόφραξη των αεραγωγών τεκμηριώνεται με τη σπιρομέτρηση.
Η θεραπεία του άσθματος στην εγκυμοσύνη δεν διαφέρει σημαντικά από εκείνη εκτός εγκυμοσύνης. Τα περισσότερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του άσθματος, ιδιαίτερα τα εισπνεόμενα, είναι ασφαλή στην εγκυμοσύνη και δεν θα πρέπει να διακόπτονται από την έγκυο, γιατί με το σωστό έλεγχο του άσθματος διασφαλίζεται η υγεία του εμβρύου και της μητέρας.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό κατά την εγκυμοσύνη να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να αποφεύγονται οι εκλυτικοί-ερεθιστικοί παράγοντες στο περιβάλλον.
ΠΡΟΣΟΧΗ!
- Η έγκυος με άσθμα δεν διαφέρει σε τίποτα από την έγκυο χωρίς άσθμα, όταν ελέγχει και παρακολουθεί σωστά το άσθμα της και λαμβάνει σωστά την αγωγή της
- Τα περισσότερα από τα εισπνεόμενα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στο άσθμα είναι ασφαλή για χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Προτού ξεκινήσεις ή διακόψεις οποιοδήποτε φάρμακο για το άσθμα, συμβουλέψου πρώτα το γιατρό σου.
- Ο κίνδυνος από τον κακό έλεγχο του άσθματος και τις ασθματικές κρίσεις είναι μεγάλος τόσο για την υγεία της μητέρας όσο και για την ασφάλεια του εμβρύου. Αν έχεις δύσπνοια, συριγμό, έντονο βήχα ή ξυπνάς τη νύχτα από το άσθμα σου, πρέπει να συμβουλευθείς άμεσα το γιατρό σου.
- Μην παραμελείς την αγωγή του άσθματός σου. Ακολούθησε τις οδηγίες του γιατρού σου και κανόνισε συχνά ραντεβού μαζί του για παρακολούθηση της πορείας του άσθματός σου.
- Πάντοτε πρέπει να έχεις μαζί σου ένα ανακουφιστικό φάρμακο για να το χρησιμοποιήσεις σε περίπτωση έντονης δύσπνοιας ή κρίσης άσθματος (π.χ Aerolin).
Αν χρειάζεσαι το ανακουφιστικό σου φάρμακο πάνω από 2-3 φορές την εβδομάδα, αυτό σημαίνει ότι το άσθμα σου δεν ελέγχεται καλά και πρέπει να επικοινωνήσεις ΑΜΕΣΑ με το γιατρό σου ώστε να τροποποιήσει κατάλληλα την αγωγή σου.