Ο τοκετός αποτελεί την ολοκλήρωση της κύησης και για την γυναίκα θεωρείται ένα γεγονός ολοκλήρωσης που εκπληρώνει τον προορισμό της, δηλαδή την μετάβαση της στη μητρότητα. Το άλγος του τοκετού θεωρείται γεγονός αναπόφευκτο, το οποίο αντισταθμίζεται και υπερνικάται από την απόκτηση του παιδιού. Όμως μετά η γυναίκα παρουσιάζει κάποιες μεταβολές και χρειάζεται στο διάστημα της λοχείας να προσαρμόσει το εαυτό της στα νέα στοιχεία. Οι ανακατατάξεις που οφείλει να εφαρμόσει καθιστούν την περίοδο αυτή πολύ δύσκολή στη ψυχική προσαρμογή. Μολονότι, η χρονική περίοδος της εγκυμοσύνης, της λοχείας, η εμπειρία του τοκετού και η προσωπικότητα της μπορεί να λειτουργήσουν αθροιστικά σε ψυχική δυσφορία όπως είναι η επιλόχειος κατάθλιψη.
Περίπου 1 στις 10 γυναίκες παρουσιάζει επιλόχεια κατάθλιψη μετά το τη γέννηση του μωρού, όπου είναι ένα είδος κλινικής κατάθλιψης. Συγκεκριμένα, το 80% των γυναικών παρουσιάζει μια ήπια διαταραχή συμπεριφοράς μετά τη γέννα, ωστόσο υπάρχουν συμπτώματα πιο σοβαρά όπου το 15% των γυναικών φανερώνουν αυτού του είδους κατάθλιψη.
Ποιοι είναι όμως οι λόγοι που εμφανίζεται και τα συμπτώματα της; Ποιος είναι ο ορθός τρόπος για να την προλάβουμε και να την αντιμετωπίσουμε;
οι παράγοντες εμφάνισης της επιλόχειας κατάθλιψης;
- Σε κάποια περίοδο της ζωής είχε ή έχει ιστορικό ψυχικών διαταραχών.
- Υπήρχε μια προηγούμενη ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και έκτρωση αυτής ή κάποια αποβολή.
- Δύσκολη περίοδος της εγκυμοσύνης και του τοκετού ή ακόμη αν το μωρό της δεν είναι υγιής
- Δεν υπάρχει ισορροπημένη συμπεριφορά του ζευγαριού ή ακόμη και δύσκολη/ προβληματική επικοινωνία του ευρύτερου οικογενειακού πλαισίου.
- Υπάρχει μεγάλη πτώση ορμονών.
τα σημάδια ;
- Υπάρχει αγοραφοβική συμπεριφορά κατά την πρώτη έξοδο από το σπίτι.
- Έχετε έντονο άγχος για τη φροντίδα του νεογνού, του σπιτιού και του ρόλου της συντρόφου ή και των επαγγελματικών υποχρεώσεων.
- Νιώθετε δυστυχισμένη το περισσότερο καιρό και συγκεκριμένα, τις πρωινές ώρες ή το βράδυ. Σκέφτεστε ότι δεν αξίζει να ζητείτε.
- Νιώθετε άρρωστη, η καθημερινή καταπόνηση του οργανισμού στις νέες συνθήκες της ζωής, δημιουργεί την αίσθηση της εξουθένωσης.
- Θυμώνετε εύκολα
- Έχετε αυπνίες
- Ενοχοποιείτε τον εαυτό σας, «ευθύνομαι εγώ που είμαι άρρωστη και δεν βοηθώ στη οικογένεια»
- Εκφράζετε συχνά ότι είστε ανίκανη, Η όρεξη σας είναι αρκετά μειωμένη.
- Παραμελείτε τον εαυτό σας και το σύντροφο σας.
- Αρνητική σκέψη για τη εικόνα του σώματος σας γιατί δεν νιώθετε θελκτική και όμορφη (κιλά εγκυμοσύνης, αλλαγή του στήθους λόγω συνέπειας θηλασμού κ.α).
Τρόποι να βοηθήστε το εαυτό σας και να δράσετε προληπτικά
- Εκφράστε τα συναισθήματα σας μιλώντας σε κάποιον με τον οποίο βρίσκεστε συναισθηματικά κοντά και μπορεί να σας νιώσει, μην αφήσετε τη διάγνωση να σας φοβίσει, ξέρετε ποιο είναι το πρόβλημα και πως πολλές μητέρες έχουν βιώσει την επιλόχεια κατάθλιψη και πως με το καιρό θα γίνεται καλύτερα.
- Πρόσωπα με τα οποία υπάρχουν κάποιες συγκρούσεις καλό θα ήταν να κρατηθούν σε απόσταση
- Ξεκουραστείτε και χαλαρώστε όταν το μωρό σας κοιμάται
- Βρείτε χρόνο μέσα στην ημέρα για να ασχοληθείτε με πράγματα που σας αρέσουν.
- Φροντίστε το σώμα σας και γενικά το εαυτό σας.
- Βρείτε τρόπους να εκφράσετε την οικειότητα σας με το σύντροφο σας.
Tο ψυχολογικό υπόβαθρο και η προσωπικότητα της γυναίκας που γίνεται μητέρα έχει το σημαντικότερο ρόλο. Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι μια ψυχική διαταραχή που πρέπει να θεραπευτεί καθώς δεν αφορά μόνο την μητέρα αλλά και το βρέφος, αφού είναι ο δέκτης όλης αυτής της συναισθηματικής δυσφορίας της μητέρας του. Αν νιώθετε κάποια ψυχική δυσφορία αναζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Η μητρότητα είναι μια όμορφη εμπειρία.