ΑΓΡΑΦΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ, MD, PHD
ΒΟΛΟΣ
Υπάρχουν παθήσεις που είναι αποτέλεσμα της ενδομήτριας θέσης και θα βελτιωθούν με τον χρόνο και παθήσεις που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση με γύψους ή και με χειρουργεία.
Ο άκρος πόδας χωρίζεται στον πρόσθιο , στον μέσο και στον οπίσθιο άκρο πόδα. Οι διάφορες παθήσεις μπορεί να αφορούν σε ένα μόνο κομμάτι του άκρου πόδα ή να περιλαμβάνουν διαταραχές και στις τρεις υπο-περιοχές.
Ποιες είναι οι συχνότερες παθήσεις του άκρου ποδός στα παιδιά;
1) Ραιβοϊπποποδία
Πρόκειται για μία „ιδιαίτερη“ θέση που λαμβάνει το πόδι ενός βρέφους.
Πρωτίστως, ένα παιδί με ραιβοϊπποποδία θα πρέπει να εξεταστεί και για την πιθανότητα συνυπάρξεως και άλλων παθολογικών καταστάσεων όπως η δυσπλασία ισχίου και το μυικό ραιβόκρανο, αλλά σε μεγάλο ποσοστό (70%-80%) παρατηρείται μεμονωμένα.
Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει την εναλλαγή μιας σειράς γύψων που αλλάζονται κάθε εβδομάδα για περίπου 6 εβδομάδες (μέθοδος Ponseti). Να σημειωθεί ότι σχεδόν στο σύνολο των παιδιών πριν την εφαρμογή του τελευταίου γύψου θα απαιτηθεί διαδερμική τενοντομή του αχίλλειου τένοντα.
Περιπτώσεις ραιβοϊπποποδίας σε υπόβαθρο κάποιου συνδρόμου ή περιπτώσεις πιο άκαμπτης ραιβοϊπποποδίας μπορεί να χρειαστούν μεγαλύτερη σειρά εναλλαγής γύψων (πάνω από 6 φορές).
2) Πλατυποδία
Η πλατυποδία αποτελεί ένα τεράστιο κομμάτι της Παιδοορθοπεδικής. Η ταξινόμησή της και η αντιμετώπισή της διαφέρει ανάλογα με την ηλικία. Άλλη είναι η κατηγοριοποίηση και η αντιμετώπιση μιας βρεφικής πλατυποδίας και άλλη είναι η κατηγοριοποίηση και η αντιμετώπιση μιας παιδικής ή προ-εφηβικής πλατυποδίας.
Πρωταρχικός στόχος είναι να διαχωρίσουμε την πλατυποδία σε εύκαμπτη ή δύσκαμπτη και να διερευνήσουμε αν υπάρχει κάποια αιτία που „κρύβεται“ και είναι υπεύθυνη για την πλατυποδία (π.χ. στα βρέφη πρέπει να αποκλειστεί ο κάθετος αστράγαλος ως αιτία πλατυποδίας και να αντιμετωπιστεί). Σε μεγαλύτερες ηλικίες πρέπει να διερευνηθούν άλλα αίτια που μπορεί να οφείλονται για μία πλατυποδία.
Σημαντικό είναι επίσης να εξεταστεί η κινητικότητα της ποδοκνημικής άρθρωσης για να αποκλειστεί η πιθανότητα ρίκνωσης του αχίλλειου τένοντα (κάτι που εμφανίζεται συχνά στην πλατυποδία).
Η αντιμετώπιση της πλατυποδίας εξαρτάται από το είδος της πλατυποδίας και την ηλικία του ασθενούς και μπορεί να περιλαμβάνει απλή παρακολούθηση , σύσταση για βάδιση σε συγκεκριμένες επιφάνειες, ειδικά υποδήματα ή πάτους στα παπούτσια μέχρι και χειρουργική αντιμετώπιση αυτής.
3) Ιπποποδία – Βάδισμα στις μύτες των ποδιών
Το βάδισμα στις μύτες των ποδιών παρατηρείται σε πολλά παιδιά και αποτελεί συχνή αιτία ανησυχίας για τους γονείς. Η σωστή προσέγγιση του συγκεκριμένου προβλήματος περιλαμβάνει πρώτα μια γενικότερη εξέταση για να αποκλειστούν άλλοι λόγοι που μπορεί να ευθύνονται για το γεγονός ότι το παιδί δεν πατάει πλήρως την πατούσα στο έδαφος.
Για παράδειγμα, αν ένα παιδί έχει έλλειμα στην έκταση του γόνατος ή έλλειμμα στην έκταση του ισχίου (ρικνωμένοι ή έντονα συσπασμένοι καμπτήρες) αναγκάζεται να φέρει το πόδι σε θέση τέτοια, ώστε να περπατήσει στις μύτες των ποδιών, για να μπορέσει να αντισταθμίσει το έλλειμα που υπάρχει σε άλλη άρθρωση πιο κεντρικά. Με απλά λόγια υπάρχει κάποια παθολογία σε άλλο σημείο και το βάδισμα στις μύτες των ποδιών είναι το αποτέλεσμα αυτής.
Σε μικρό αριθμό περιπτώσεων θα απαιτηθεί μία νευρολογική/παιδιατρική εκτίμηση γιατί σε ένα ποσοστό ασθενών με βάδιση στις μύτες των ποδιών μπορεί να υποβόσκει κάποιο νευρολογικό πρόβλημα.
Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις δεν υπάρχει κάποιο άλλο παθολογικό πρόβλημα και ένας από τους βασικούς μας στόχους είναι να διατηρήσουμε την διατασιμότητα του αχίλλειου τένοντα. Αναλόγως με τη χρονιότητα της βάδισης στις μύτες των ποδιών και τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης υπάρχουν πολλοί τρόποι για να πετύχουμε ένα φυσιολογικό περπάτημα. Από ασκήσεις που μπορούν να γίνονται στο σπίτι, φυσικοθεραπείες, επιθέματα, νάρθηκες, ενέσεις Botox και σε πιο σπάνιες περιπτώσεις χειρουργική αντιμετώπιση επιμήκυνσης του αχίλλειου τένοντα.