Φανή Θεοχαροπούλου- Βλαχογιάννη
Παιδιατρική Φυσιοθεραπεύτρια
Εξωτερική Συνεργάτης ΜΕΝΝ Ιασώ Θεσσαλίας
Πιστοποιημένη εξετάστρια Beyley’s
Πιστοποιημένη εξετάστρια NBAS (Brazelton Scale)
www.theoharopoulou.gr
info@theoharopoulou.gr
Κλίμακα Αξιολόγησης Νεογνικής Συμπεριφοράς
(Neonatal Brazelton Assessment Scale- NBAS)
Το ποσοστό επιβίωσης των πρόωρων νεογνών έχει αυξηθεί, όπως επίσης και το ποσοστό παραμονής τους στις Μ.Ε.Ν.Ν.. Στη μεταβατική περίοδο της εξωμήτριας ζωής τους δέχονται πολυάριθμα περιβαλλοντικά ερεθίσματα. Η ανωριμότητά τους και πιθανά προβλήματα υγείας, τα καθιστούν αδύναμα να τα επεξεργαστούν.
Εμφανίζουν συμπτώματα σωματικής και συμπεριφορικής πίεσης ως απάντηση στους στρεσογόνους παράγοντες που αντιμετωπίζουν σ’ αυτή την περίοδο. Ξέρουμε επίσης, ότι η προωρότητα οφείλεται και σε ενδομήτριους παθολογικούς παράγοντες. Στις περιπτώσεις αυτές τα πρόωρα νεογνά χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής και φροντίδας ( NIDVAP).
Ως εκ τούτου, είναι πολύ σημαντικό να εκτιμηθούν οι συμπεριφορές των νεογνών κατά την περίοδο προσαρμογής τους στην εξωμήτρια ζωή τους και η Κλίμακα Αξιολόγησης της Νεογνικής Συμπεριφοράς Brazelton είναι ένα πολύτιμο και μοναδικό εξάλλου ΕΡΓΑΛΕΙΟ για τους Επαγγελματίες Υγείας.
Η κλίμακα αυτή λειτουργεί διπλά:
Α) Ως διαγνωστική οθόνη ( έχει αποδειχθεί ως εξαιρετικής κλινικής αξίας, ανίχνευσης κινδύνου για μεταγενέστερα αναπτυξιακά προβλήματα).
Β) Αναλύει το αισθητηριακό και συμπεριφορικό προφίλ του κάθε νεογνού χωριστά, δίνοντας εξατομικευμένες και προσαρμοσμένες οδηγίες στους γονείς.
- Berry Brazelton
Ο Tomas Berry Brazelton (1918 – 2018) ήταν παιδίατρος και συγγραφέας Αμερικάνος, ο ιδρυτής και θεμελιωτής της Neonatal Behavioral Scale (NBAS) (Κλίμακα Αξιολόγησης Νεογνικής Συμπεριφοράς). Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από διακόσιες επιστημονικές μελέτες κι έχει εκδώσει είκοσι τέσσερα βιβλία.
Νεογνική Συμπεριφορά!
Το μεγαλύτερο επίτευγμα του Brazelton στην επιστήμη της Παιδιατρικής και στην παιδική αναπτυξιολογική έκβαση, ήταν η αφύπνιση των Παιδιάτρων και η στροφή της προσοχής τους: στην πρώιμη συμπεριφορά των παιδιών, τα επίπεδα ενεργοποίησής τους και η συναισθηματική τους έκφραση, σε σχέση με τον τρόπο συμπεριφοράς των γονέων τους και την μεταξύ τους αλληλεπίδραση.
Για παράδειγμα, η πρώτη έρευνα του Brazelton σε συνεργασία με τον Kenneth Kaye σε επιστημονικό περιοδικό της Ψυχιατρικής, έδειξε την αλληλεπίδραση ανάμεσα στο νεογνό και το στήθος της μητέρας ( η φροντίδα και η προσπάθεια της μητέρας να διατηρήσει το ρυθμό του θηλασμού), ως το πιο πρώιμο «σχήμα» ΔΙΑΛΟΓΟΥ.
Η NBAS βοηθάει στην κατανόηση, όχι μόνο των ψυχολογικών και νευρολογικών αντιδράσεων των νεογέννητων μωρών, αλλά επίσης και τη συναισθηματική τους καλή κατάσταση και τις ιδιαιτερότητές της προσωπικότητάς τους.
Η NBAS ως εργαλείο, αξιολογεί ένα «ευρύ τοπίο» συμπεριφορών και εφαρμόζεται σε νεογνά από 40w έως και 2 μηνών.
Στο τέλος της αξιολογιτικής διαδικασίας, ο εξεταστής έχει στα χέρια του, ένα συμπεριφορικό «πορτρέτο» του νεογνού, περιγράφοντας τις νεογνικές «δυνάμεις – δυνατότητας», ικανότητες προσαρμογής και πιθανόν προβλημάτων – ανωριμοτήτων. Ο εξεταστής μοιράζεται αυτό το «πορτρέτο» με τους γονείς. Έτσι δίνει στοχευμένες και εξατομικευμένες οδηγίες. Αυτό επιδρά στο να αναπτύξουν οι γονείς κατάλληλες στρατηγικές. Αναπτύσσεται ένας υγιής δεσμός στην πρώτη και τρυφερή σχέση νεογνού – γονιού.
Η NBAS περιλαμβάνει ένα ευρύτατο φάσμα σημείων παρατήρησης για να «χτισθεί» το συμπεριφορικό προφίλ, 35 σημεία προσαρμοστικότητας και 18 σημεία αντανακλαστικών. Βοηθά το νεογνό να εκφράσει τις δυνατότητές του διαμέσου διαφορετικών αναπτυξιακών συστημάτων (αυτόνομο, κινητικό, καταστάσεων αισθητηριακής ρύθμισης, κοινωνικό-αλληλεπιδραστικά συστήματα).
Περιγράφει επίσης και τον τρόπο που το νεογνό συντονίζει όλα αυτά τα συστήματα συμπεριφοράς και προσαρμόζεται στο καινούριο έξω-μήτριο περιβάλλον.
Η προσέγγιση αυτή ήταν η μεγαλύτερη ανακάλυψη, αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι το νεογέννητο είναι ένας υψηλά ανεπτυγμένος οργανισμός, την ώρα της γέννησής του.
Η NBAS διακρίνει:
Α) Νεογνικό Δυναμικό
Β) Προσαρμοστική Συμπεριφορά
Γ) Πιθανά Προβλήματα
NBAS: Theories
- Τα νεογνά, ακόμη κι αυτά που παρουσιάζουν προβλήματα, έχουν υψηλές ικανότητες ίασης κι αποκατάστασης.
- Έχουν ήδη εννέα μήνες ενδομήτριας εμπειρίας ζωής.
- Έχουν την ικανότητα ελέγχου της συμπεριφοράς τους με στόχο την επικοινωνία τους με το περιβάλλον τους.
- «Επικοινωνούν» διαμέσου της συμπεριφοράς και της κίνησής τους, η οποία δεν είναι εύκολα «λογική» -κατανοητή από μη – ειδικούς.
- Μπορούν και ελέγχουν το περιβάλλον τους αμέσως (κλάμα, γκρίνια, γέλιο) προκαλώντας τους γονείς να ανταποκριθούν.
- Τα νεογνά είναι κοινωνικά όντα, έχουν αποκλειστικές, ιδιαίτερες και ξεχωριστές ιδιότητες – ικανότητες, έτοιμα να τις εκφράσουν, διεκδικώντας από το περιβάλλον να τις αναγνωρίσει και να τις αναπτύξει.