Δεληγιάννη Νάντια
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Master Practitioner στις διατροφικές αλλαγές και την παχυσαρκία
NCFED Μεγ. Βρετανίας
Αγ. Δημητρίου 17Β, Νέα Δημητριάδα, Βόλος
Τηλ. 2421305200, 6946683311
Στις μέρες μας παρατηρώ πόσο πολύ έχει αυξηθεί η ανησυχία των γυναικών γύρω από την εικόνα σώματος αλλά και τον αριθμό που μπορεί να δείχνει κάθε φορά η ζυγαριά.
Αυτή την ανησυχία έρχονται κάθε φορά να την ενισχύσουν τα social media προάγοντας λανθασμενα πρότυπα τα οποία μπορεί να οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια ένα μεγάο ποσοστό των γυναικών στις διατροφικές διαταραχές!
Σαν διατροφική διαταραχή μπορούμε να ορίσουμε κάθε διαταραγμένη σχέση με το φαγητό και αυτό επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την υγεία σε πολλούς τομείς όπως την ψυχολογική , την πνευματική και σωματική υγεία. Εμφανίζεται σαν αντίδραση σε δύσκολες καταστάσεις, ανοίγοντας ένα δρόμο αντιμετώπισης των προβλημάτων με αντίκτυπο την πρόσληψη τροφής. Η διαταραγμένη πρόσληψη τροφής μπορεί να περιλαμβάνει τη μη ληψη φαγητού, την υπερφαγία αλλά και τη χρήση εκκαθαριστικών συμπεριφορών όπως υπεργυμναστικής ή καθαρκτικών. Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω είναι πιθανός. Η μία κατάσταση μπορεί να διαδέχεται την άλλη κατά την πάροδο του χρόνου και σε περίπτωση που δεν υπάρξει ψυχοθεραπευτική και διατροφική αντιμετώπιση, η διαταραχή μπορεί να παραμείνει πιστός σύντροφος στη ζωή κάποιου .
Οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε διατροφική διαταραχή είναι πολλοί αλλά η δίαιτα είναι ο εκλυτικός παράγοντας! Είναι αυτή που δίνει το έναυσμα εμφάνισης σε ένα άτομο που ήδη κουβαλά διάφορους προδιαθεσικούς παράγοντες. Η διατροφική διαταραχή δεν οφείλεται μόνο στη δίαιτα αλλά ξεκινά πάντα με δίαιτα.
Οι πιο συνηθισμένες διατροφικές διαταραχές είναι οι εξής :
- Νευρική Ανορεξία
Μια κατάσταση κατά την οποία το άτομο προσπαθεί να πετύχει χαμηλό σωματικό βάρος , λόγω του φόβου που έχει για το πάχος. Το βάρος του είναι τουλάχιστον 15% πιο χαμηλό από το αναμενόμενο. Η απώλεια βάρους επιτυγχάνεται μέσω της δίαιτας ή μέσω αποφυγής τροφίμων που πιστεύεται ότι αυξάνουν το βάρος και μερικές φορές με υπερβολική γυμναστική και εκκαθαριστικές συμπεριφορές ( Βουλιμικός τύπος ανορεξίας ). Ο ασθενής αρνείται ότι υπάρχει πρόβλημα ενώ θεωρεί ότι το χαμηλό βάρος του δίνει αυτοπεποίθηση την οποία στερείται. Συχνότερα εμφανίζεται σε κορίτσια νεαρής ηλικίας. Τα χαρακτηριστικά του ατόμου που πάσχει είναι φόβος, επιμονή για το βάρος, απώλεια έμμηνου ρύσης, καθυστερημένη σεξουαλική ωρίμανση, κατάθλιψη , τελετουργική στάση προς το φαγητό , υπερβολική γυμναστική και άρνηση που ξεσπά σε επιθετικότητα.
Οι επιπτώσεις πολλές : αναιμία, οστεοπόρωση , γαστρεντερικά , προβλήματα σκέψης, ο όγκος του εγκεφάλου μειώνεται , αυπνία, αδυναμία, ξηρό δέρμα , lanugo (χνούδι στο δέρμα) κ.α
- Αδηφαγική Διαταραχή
Σε αυτή την κατηγορία παρουσιάζονται συχνά επεισόδια υπερφαγίας όπου το άτομο καταναλώνει αντικειμενικά μεγάλη ποσότητα τροφής. Τα υπερφαγικά επεισόδια συνήθως συνοδεύουνται απο αίσθημα απώλειας ελέγχου ενώ το άτομο τρώει πιο γρήγορα απ’ότι συνήθως και μέχρι να νιώσει δυσφορία. Τρώει χωρίς να πεινάει , μόνο του ή και κρυφά, νιώθει άγχος ή ενοχές μετα το υπερφαγικό ενώ έχει άγχος με την διατροφή.
Συνήθως τα υπερφαγικά είναι 2-3 φορές την εβδομάδα για τουλάχιστον 6 μήνες . Τα άτομα με αδηφαγική διαταραχή δεν χρησιμοποιούν εκκαθαριστικές μεθόδους ή υπερβολικές μεθόδους απώλειας βάρους, ενώ παλεύουν συνεχώς και με το αυξημένο βάρος.
- Νευρική βουλιμία
Εμφανίζεται συχνά σε γυναίκες , ενώ χαρακτηρίζεται απο συχνά επεισόδια υπερφαγίας ή διουρητικών προκειμένου να αποφευχθεί η πρόσληψη βάρους. Στα άτομα με βουλιμία η αυτοεκτίμηση επηρεάζεται σημαντικά απο σκέψεις σχετικά με το βάρος και το σχήμα του σώματος .
Η βουλιμία συνήθως παραμένει κρυφή λόγω των συναισθημάτων ντροπής σχετικά με τις υπερφαγικές και εκκαθαριστικές συμπεριφορές . Η εκκαθάριση της τροφής είναι μια ασφάλεια και ένας τρόπος διαχείρισης των συναισθημάτων τους.
- Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας
Αποτελεί διατροφική διαταραχή η οποία απαντάται συνήθως σε περιόδους έντονου άγχους . Κατάθλιψη και χαμηλή αυτοεκτίμηση συμπληρώνουν την εικόνα του ατόμου που οδηγείται σε αυτή τη συμπεριφορά.
Τα βασικά χαρακτηριστικά είναι η μειωμένη όρεξη για φαγητό το πρωί (αργεί πολύ να φάει πρωινό και έχει έντονες τύψεις για ο,τι έφαγε το προηγούμενο βράδυ), η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού τις βραδινές ώρες και το ξύπνημα τη νύχτα για αναζήτηση τροφής. Μπορεί να υπάρχουν επεισόδια λήψης τροφής μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες ενώ υπάρχει έντονη αυπνία ή δυσκολία του ατόμου να μένει στη φάση του ύπνου. Πιο επιρρεπή φαίνεται να είναι τα παχύσαρκα άτομα και αυτά με διαταραχές ύπνου. Η νυχτερινή υπερφαγία είναι αποτέλεσμα διαταραχής πρόσληψης τροφής και διάθεσης ύπνου που ενεδεχομένως αποτελούν και προδιαθεσικούς παράγοντες για την εκδήλωσή της.
Ο ρόλος της διατροφής στην αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών σημαντικός. Κοιτάμε να βελτιώσουμε όλους τους βιοχημικούς μηχανισμούς καθώς η σωστά επιλεγμένη διατροφή, η σωστή καθοδήγηση και τα σωστά συμπληρώματα διατροφής βοηθούν το άτομο να διασφαλίσει την επάνοδό της σωματικής του υγείας.