Ριζούλης Ανδρέας
Ενδοκρινολόγος MD PhD
Υψηλάντου 1, Λάρισα
Διαβητολογικό τμήμα ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Τι είναι:
Ο ΣΔΚ είναι ένας τύπος διαβήτη ο οποίος διαγιγνώσκεται κατά τη διάρκεια της κύησης σε γυναίκες χωρίς προηγούμενο γνωστό ιστορικό διαβήτη και ο οποίος αποδράμει μετά τον τοκετό. Περίπου το 5 – 9% των εγκύων θα αναπτύξουν ΣΔΚ περί την 24η – 28η εβδομάδα.
Ποιες γυναίκες είναι σε αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη ΣΔΚ:
- Με αυξημένο σωματικό βάρος (BMI > 25)
- Με οριακές τιμές σακχάρου πριν από την κύηση.
- Ηλικίας > 40 χρόνων.
- Με γνωστό οικογενειακό ιστορικό ΣΔ.
- Με ΣΔΚ σε κάποια προηγούμενη κύηση
- Με παιδιά σε προηγούμενες κυήσεις με βάρος κατά τη γέννηση >4kg.
- Με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
- Λόγω συγκεκριμένης θεραπευτικής αγωγής (κορτιζόνη, αντιψυχωτικά).
Πως γίνεται η διάγνωση του ΣΔΚ:
Ο ΣΔΚ μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε γυναίκα χωρίς προηγούμενους παράγοντες κινδύνου, γι’ αυτό και είναι απαραίτητο όλες οι έγκυες να κάνουν έλεγχο. Στην 24η με 28η εβδομάδα κύησης διενεργείται η δοκιμασία ανοχής γλυκόζης (καμπύλη σακχάρου) όπου δίνουμε στην γυναίκα να πιει 75γρ γλυκόζης σε νερό και μετράμε τις τιμές σακχάρου στους χρόνους 0, 60 και 120. Αυτό το τεστ μπορεί να γίνει και νωρίτερα στην κύηση αν συνυπάρχουν σοβαροί παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ΣΔΚ.
Θεραπεία:
Η διαχείριση της γυναίκας με ΣΔΚ απαιτεί ομαδική δουλειά που αφορά τον γυναικολόγο, τον ενδοκρινολόγο και τον διαιτολόγο. Ιδιαίτερης σημασίας είναι ο αυτοέλεγχος με τις μετρήσεις σακχάρου στο σπίτι, πέρα από τις εργαστηριακές εξετάσεις. Οι μετρήσεις σακχάρου είναι απαραίτητες ώστε ο ενδοκρινολόγος να αποφασίσει αν η γυναίκα θα μπει σε θεραπεία ή όχι.
Η άσκηση και η υγιεινή διατροφή αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες στη ρύθμιση του ΣΔΚ. Σχεδόν ποτέ δεν συστήνουμε να μπει σε αυστηρή δίαιτα η έγκυος. Ελάχιστες θερμίδες που απαιτούνται ακόμη και σε παχύσαρκες γυναίκες είναι οι 2000/ημερα. Συχνά όμως, λόγω των ορμονών που παράγονται από τον πλακούντα, αυτά δεν είναι αρκετά και τότε η έγκυος πρέπει να πάρει αγωγή. Η ινσουλίνη αποτελεί το σημαντικότερο θεραπευτικό μέσο στον ΣΔΚ.
Πως επηρεάζει ο διαβήτης την κύηση:
Οι περισσότερες γυναίκες με ΣΔΚ έχουν κατά τα άλλα φυσιολογική εγκυμοσύνη με υγιή μωρά. Παρόλα αυτά, καθώς η γλυκόζη διαπερνά τον πλακούντα, το μωρό εκτίθεται στις υψηλές τιμές σακχάρου της μητέρας. Πιθανά προβλήματα σε μητέρα & νεογνό είναι:
- Αυξημένο βάρος και μακροσωμία στα νεογνά (Βάρος γέννησης > 4κιλα)
- Υπογλυκαιμίες νεογνικές στις πρώτες ημέρες.
- Αναπνευστικά προβλήματα νεογνού.
- Αυξημένες πιθανότητες ανάπτυξης ΣΔ και παχυσαρκίας στη μετέπειτα πορεία του παιδιού.
- Πολυυδράμνιο, προεκλαμψία & πρόωρος τοκετός.
Προγραμματισμός για μελλοντική κύηση:
Εάν υπήρχε ΣΔΚ στο παρελθόν και σχεδιάζεται μία νέα κύηση, θα πρέπει η γυναίκα να γνωρίζει αν υπάρχει εκείνη τη στιγμή ΣΔ ή κάποια άλλη ήπια διαταραχή του γλυκαιμικού ελέγχου (προδιαβήτης) που δεν έχει διαγνωστεί. Αυτό διαπιστώνεται συνήθως με την καμπύλη σακχάρου λίγους μήνες μετά τον προηγούμενο τοκετό. Όταν υπάρχει ιστορικό ΣΔΚ, υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες να παρουσιαστεί ξανά ΣΔΚ σε μελλοντικές κυήσεις.
Αυτό δεν πρέπει όμως να φοβίζει τις μέλλουσες μητέρες.
Με τα σύγχρονα διαγνωστικά κριτήρια και τις νέες ινσουλίνες, ο ΣΔΚ δεν πρέπει να φοβίζει κανένα ζευγάρι. Η διαδικασία της εγκυμοσύνης και η χαρά του ερχομού ενός παιδιού είναι συναισθήματα μοναδικά στον κόσμο που όλοι θα πρέπει να βιώσουν.