ΔΑΛΑΒΕΡΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ
ΓΕΝΙΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ MD,Phd
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι κατά το 2020 θα παρουσιάζονται κάθε χρόνο 20.000.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου. Τα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με συνολικό πληθυσμό 504,6 εκατομμύρια είχαν 5 εκατομμύρια θανάτους το 2018, εκ των οποίων πάνω από το ένα τέταρτο οφείλονταν σε καρκίνο. Ο καρκίνος είναι η δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτων στην ΕΕ μετά τις ασθένειες του καρδιαγγειακού συστήματος.
Σχεδόν οι μισοί από τους καρκίνους στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορούν να προληφθούν μέσω πρακτικών και δράσεων που στοχεύουν στην πρόληψη σε ατομικό και πληθυσμιακό επίπεδο. Σε επίπεδο πληθυσμού, μία από τις σημαντικότερες παρεμβάσεις για την αποφυγή πρόωρων θανάτων λόγω καρκίνου είναι να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε υπηρεσίες προσυμπτωματικού ελέγχου και έγκαιρης διάγνωσης σε σύνδεση με την ταχεία θεραπεία για τους πιο κοινούς καρκίνους.
Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου αυξάνεται με την ηλικία και επειδή πλέον οι άνθρωποι ζουν περισσότερα χρόνια από πριν, με καλύτερη ποιότητα ζωής, λόγω της προόδου του τεχνολογικού πολιτισμού και κυρίως της ιατρικής επιστήμης, ο καρκίνος θα αποτελέσει ένα σοβαρό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπισθεί για την ελάττωση της συχνότητάς του και συνεπώς και της θνησιμότητας.Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι στο εγγύς μέλλον η Γενετική και η Μοριακή Βιολογία με νέες τεχνικές και μεθόδους θα θεραπεύσουν ριζικά όλα τα νοσήματα φθοράς μεταξύ των οποίων είναι και ο καρκίνος. Έτσι προς το παρόν επιβάλλεται και είναι υποχρέωση κάθε πολίτη προς τον εαυτόν του αρχικάνα υποβάλλεται στον οριζόμενο προσυμπτωματικό έλεγχο.
Στη χώρα μας προτείνονται προς εφαρμογή το παρακάτω προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για την ανίχνευση των πιο συχνών κακοηθειών που παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα:
| ΗΛΙΚΙΑ |
ΓΥΝΑΙΚΕΣ |
ΑΝΔΡΕΣ |
| 20 – 39
|
PapTest Κάθε χρόνο |
|
| 40 – 49
|
PapTest Κάθε 2 χρόνια |
Αιματολογική κοπράνων Κάθε 2 χρόνια |
|
|
Εξέταση Μαστού Κάθε χρόνο |
|
|
|
Μαστογραφία Κάθε 3 χρόνια |
|
|
|
Αιματολογική κοπράνων Κάθε 2 χρόνια |
|
| 50 – 59
|
PapTest Κάθε 2 χρόνια |
Αιματολογική κοπράνων Κάθε χρόνο |
|
|
Εξέταση Μαστού Κάθε χρόνο |
Κολονοσκόπηση Κάθε 5 χρόνια |
|
|
Μαστογραφία Κάθε 2 χρόνια |
PSA – Ουρολογική εξέταση Κάθε 3 χρόνια |
|
|
Αιματολογική κοπράνων Κάθε χρόνο |
Εξέταση δέρματος Κάθε 2 χρόνια |
|
|
Κολονοσκόπηση Κάθε 5 χρόνια |
|
|
|
Εξέταση δέρματος Κάθε 2 χρόνια |
|
| 60 & άνω
|
PapTest Κάθε 2 χρόνια, μέχρι 70 ετών |
Αιματολογική κοπράνων Κάθε χρόνο |
|
|
Εξέταση Μαστού Κάθε χρόνο |
Κολονοσκόπηση Κάθε 5 χρόνια |
|
|
Μαστογραφία Κάθε 2 χρόνια |
PSA – Ουρολογική εξέταση Κάθε 2 χρόνια |
|
|
Αιματολογική κοπράνων Κάθε χρόνο |
Εξέταση δέρματος Κάθε 2 χρόνια |
|
|
Κολονοσκόπηση Κάθε 5 χρόνια |
|
|
|
Εξέταση δέρματος Κάθε 2 χρόνια |
Τα προτεινόμενα χρονικά διαστήματα μεταξύ των εξετάσεων, πρέπει να βραχύνονται σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό, όταν υπάρχουν παθολογικά ή οριακά ευρήματα και όταν υπάρχει βεβαρυμμένο οικογενειακό ιστορικό. Στα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα συνίσταται εξέταση δέρματος κάθε χρόνο μετά την ηλικία των 40.
Στην Ελλάδα, ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα καρδιαγγειακά.Ωστόσοοι περισσότεροι και πιο συχνοί καρκίνοι, όπως είναι ο καρκίνος του πνεύμονα, του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου, του προστάτη, του δέρματος κ.α. μπορούν να προληφθούν.
Δυστυχώς οι Έλληνες είναι πρωταθλητές στο κάπνισμα, στην έλλειψη φυσικής άσκησης, στην παχυσαρκία, ενώ η διατροφή μας απέχει κατά 50% περίπου από τα πρότυπα της Μεσογειακής Διατροφής. Γι’ αυτό άλλωστε οι θάνατοι από καρκίνο στην Ελλάδα την τελευταία 20ετία παραμένουν σταθεροί, παρά την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης, ενώ στη Δ. Ευρώπη μειώνονται συνεχώς. Οι περισσότεροι Έλληνες δεν πραγματοποιούν τις απαραίτητες προληπτικές εξετάσεις για τη διάγνωση ορισμένων καρκίνων πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων. Η πρόληψη, η ενημέρωση, η έγκαιρη αναγνώριση και διάγνωση καθώς και τα οργανωμένα προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου, είναι τα σημαντικά όπλα έναντι του καρκίνου!