Η διατροφή του παιδιού μας είναι ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα τόσο τους γονείς όσο και τους παιδιάτρους, ήδη από τη γέννηση του μικρού βρέφους, αλλά και μέχρι την εφηβεία και ενηλικίωση του παιδιού. Εδώ θα αναφερθούμε σε κάποιους μύθους σχετικά με τη διατροφή, ιδιαίτερα κατά την ευαίσθητη βρεφική ηλικία, που αφορούν τόσο στο θηλασμό όσο και στην εισαγωγή των στερεών τροφών.
- Θηλασμός: «Δεν έχω γάλα»ή «Δεν του φτάνει το γάλα μου» – Μύθος
Όλες οι γυναίκες έχουν γάλα. Αμέσως μετά τον τοκετό η ποσότητά του είναι μικρή, αλλά ακόμα και αυτή επαρκεί για να καλύψει αρχικά τις ανάγκες του μωρού σας. Σιγά σιγά και καθώς το μωρό θηλάζει συχνά, αυξάνεται η παραγωγή του γάλακτος από τη μητέρα και καλύπτονται οι ολοένα αυξανόμενες ανάγκες του. Έτσι δημιουργείται μία δυάδα μητέρα-βρέφος, όπου λειτουργούν οι κανόνες προσφοράς και ζήτησης και όπου όσο πιο συχνά θηλάζει το μωρό, τόσο αυξάνεται και το γάλα σας. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι στο θηλασμό δεν υπάρχει ωράριο. Το μωρό ζητάει-κλαίει, η μαμά προσφέρει-θηλάζει και απολαμβάνουν και οι δύο τα οφέλη του Μητρικού Θηλασμού.
- Θα ξεκινήσουμε στερεές τροφές και θα σταματήσει ο θηλασμός – Μύθος
Ο θηλασμός μπορεί να διατηρηθεί κατά την εισαγωγή των στερεών τροφών. Είναι αλήθεια ότι με τα γεύματα που εισάγονται σταδιακά το βρέφος χορταίνει και μπορεί να μη θέλει να θηλάζει τόσο συχνά, αλλά σαφώς μπορεί να διατηρηθεί ο θηλασμός σίγουρα το πρωί και το βράδυ, αλλά και κάποιες φορές ενδιάμεσα, και μπορεί να παραμείνει έτσι για όσο καιρό το επιθυμούν η μητέρα και το βρέφος. Άλλωστε, πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για το μωρό μας να γίνει η εισαγωγή όλων των ομάδων τροφίμων (φρούτα, λαχανικά, κρέας, δημητριακά, ψάρι, αυγό) ενώ το βρέφος συνεχίζει να θηλάζει, διότι έτσι μειώνονται οι πιθανότητες εμφάνισης αλλεργιών.
- Η πρώτη τροφή του βρέφους πρέπει να είναι το ρυζάλευρο – Μύθος
Δεν υπάρχουν επίσημες οδηγίες από διεθνώς αναγνωρισμένους οργανισμούς και επιστημονικές εταιρίες που να καθορίζουν αυστηρά τη σειρά εισαγωγής των στερεών τροφών. Η μελέτη της σύγχρονης επιστημονικής βιβλιογραφίας δείχνει ότι καλή επιλογή θα μπορούσαν να είναι τόσο τα δημητριακά, τα λαχανικά αλλά και τα φρούτα. Οπότε ανάλογα με τις συνήθειες της οικογένειας και σε συνεννόηση με τον παιδίατρό μας ξεκινούμε την εισαγωγή των στερεών τροφών από όποια διατροφική ομάδα επιλέξουμε και σταδιακά γίνεται η εισαγωγή και των υπόλοιπων ομάδων τροφίμων. Φαίνεται επίσης – σύμφωνα με διεθνή επιστημονικά δεδομένα – ότι όλες οι ομάδες τροφίμων είναι καλό να εισάγονται έως τον 12ο μήνα της ζωής του βρέφους. Από εκει και έπειτα, είναι πολύ σημαντικό η διατροφή του παιδιού να ακολουθεί αυτή της οικογένειας.
- Το μωρό διψάει με την εισαγωγή των στερεών, οπότε ανάμεσα στα γεύματα θα δώσω τσάι ή χυμό – Μύθος
Το μωρό διψάει ναι, αλλά τα υγρά που θα πρέπει να καταναλώνει είναι το γάλα (μητρικό ή 2ης βρεφικής ηλικίας) και το νερό. Η κατανάλωση άλλων υγρών θα αντικαταστήσει στη διατροφή του βρέφους το γάλα και άλλα τρόφιμα υψηλής θρεπτικής αξίας. Επιπλέον, λόγω της αυξημένης περιεκτικότητάς τους σε σάκχαρα αυξάνεται η πιθανότητα ανάπτυξης τερηδόνας και παχυσαρκίας, τόσο κατά τη βρεφική όσο και κατά την παιδική ηλικία. Για τα μεγαλύτερα παιδιά προτιμήστε να καταναλώσουν κάποιο φρούτο, παρά χυμό (ακόμα και φυσικό), διότι το φρούτο – σε σχέση με το χυμό – διατηρεί τις φυτικές του ίνες και τα θρεπτικά του συστατικά.
- Δεν έφαγε κάποιο φαγητό, δεν του αρέσει, δε θα το ξαναδώσω – Μύθος
Κατά την εισαγωγή ενός νέου τροφίμου ενδέχεται να απαιτούνται και πάνω από 8-10 προσπάθειες ώστε το βρέφος να το δοκιμάσει αρχικά και κάποιες φορές περισσότερες από 12-15 προσπάθειες για να αυξηθεί η αποδοχή του νέου τροφίμου και τελικά να το προτιμήσει. Επίσης, είναι αρκετά σύνηθες το παιδί ενώ καταναλώνει ευχάριστα κάποιο τρόφιμο για ένα χρονικό διάστημα, ξαφνικά να σταματάει. Κάθε φορά που το παιδί αρνείται να δοκιμάσει κάποιο τρόφιμο, το αποσύρουμε χωρίς να μαλώσουμε ή να αποδοκιμάσουμε το παιδί και το προσφέρουμε ξανά 7-10 ημέρες αργότερα. Αυτή η διαδικασία μπορεί να χρειαστεί να γίνει αρκετές φορές και σίγουρα δεν αποθαρρυνόμαστε.
Η διατροφή και η διαδικασία σίτισης του βρέφους και του μικρού παιδιού συχνά μπορεί να φαίνεται πολύπλοκη, χρονοβόρος και ορισμένες φορές να μας απογοητεύει ως γονείς. Χρειάζεται υπομονή, πάντα καλή διάθεση και συνεργασία με τον παιδίατρό μας. Δεν ξεχνούμε ότι τα φυσικά και φρέσκα τρόφιμα που χαρακτηρίζουν την ελληνική παραδοσιακή διατροφή μπορούν να προσφέρουν στο παιδί μας όλα εκείνα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που θα του χαρίσουν υγεία σωματική και πνευματική.
e.papad@yahoo.gr
Ελένη Παπαδημητρίου MD, PhD