Ο κορονοϊός και η διαμονή εντός σπιτιού που παρατείνεται αυξάνουν την ανησυχία γύρω από τις εξελίξεις και το άγχος για την υγεία μας. Ανάμεσά μας όμως υπάρχουν και άτομα που ενδεχομένως είναι πιο ευαίσθητα ψυχικά, όπως οι γυναίκες με επιλόχεια κατάθλιψη. Μπορεί η καραντίνα και όλη αυτή η κατάσταση να τις επηρεάσει; Τι θα πρέπει να προσέξουν;
Πράγματι, υπάρχει πιθανότητα όλη αυτή η κατάσταση να επιδεινώσει τα συμπτώματα που πυροδοτούνται από άγχος, ένταση και ανασφάλεια. Δεν έχουμε ζήσει ξανά κάτι ανάλογο, άρα δεν γνωρίζουμε πως θα ανταπεξέλθουμε. Πόσο μάλλον όταν έχουμε μία μητέρα που ήδη αισθάνεται άσχημα λόγω των ορμονών της και βιώνει επιλόχεια κατάθλιψη. Να θυμίσω εδώ πως τα αίτια περιλαμβάνουν βιολογικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Βιολογικά έχουμε την μείωση οιστρογόνων και προγεστερόνης με αύξηση της προλακτίνης που φαίνεται να επηρεάζει την ψυχολογική κατάσταση στη μητέρα. Η ψυχολογική φόρτιση επίσης είναι μεγάλη καθώς δεν είναι όλες οι γυναίκες προετοιμασμένες για τα έντονα συναισθήματα που συνοδεύουν τη μητρότητα. Η αύξηση του άγχους και στρες λόγω των νέων ευθυνών και υποχρεώσεων μέσα από τη φροντίδα του νεογέννητου, το οικονομικό, οι αλλαγές στο δυναμικό της σχέσης του ζευγαριού, είναι λόγοι για την πυροδότηση καταθλιπτικών συμπτωμάτων.
Η αλλαγή που έχει επιφέρει ο ιός στη ζωή μας μπορεί να επηρεάσει ακόμη και όλα όσα θεωρούσαμε δεδομένα, από μία απλή βόλτα στο σούπερ μάρκετ για τα καθημερινά ψώνια που τώρα έχει γίνει ολόκληρη «αποστολή με συγκεκριμένο πρωτόκολλο», μέχρι στην προκειμένη περίπτωση για παράδειγμα, την ύπαρξη σχετικής βοήθεια από γιαγιάδες το πρώτο διάστημα μετά τον τοκετό, πράγμα που όπως καταλαβαίνουμε έχει αποκλειστεί. Αν έχουν ξυπνήσει άγχη μικροβιοφοβίας, το επιπρόσθετο άγχος και η ανησυχία για τους γονείς και στενά συγγενικά άτομα που μπορεί να ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, αν ο σύζυγος ή κάποιο άλλο αγαπημένο άτομο πηγαινοέρχεται ακόμα στη δουλειά του, αν η δουλειά του ανήκει στις ομάδες αυτές που έρχονται σε άμεση ή και έμμεση επαφή με κρούσματα του ιού, καταλαβαίνουμε πως η αγωνία αυτή κορυφώνεται και ίσως κρούει καμπανάκια κινδύνου.
Επίσης, υπάρχει και μία άλλη κατηγορία μαμάδων που δεν πάσχουν από επιλόχεια κατάθλιψη αλλά από κάποια άλλη αγχώδη διαταραχή, όπως πανικός, αγοραφοβία, ιδεοψυχαναγκστική διαταραχή, κλπ., χρειάζονται επίσης βοήθεια ειδικού αυτό το διάστημα καθώς οι σκέψεις τους που διαφορετικά πιθανόν να αποφεύγονταν ίσως να έχουν ενταθεί αυτό το διάστημα.
Τι θα πρέπει να προσέξει η μητέρα με επιλόχεια κατάθλιψη;
Το πρώτο είναι να αναγνωρίσει αυτό που αισθάνεται και να το μοιραστεί με τον σύντροφό της και τα άτομα που βρίσκονται γύρω της. Ασφαλώς και είναι δύσκολο, καθώς πολλά από τα συμπτώματα της συγκεκριμένης διαταραχής δεν είναι εύκολα αναγνωρίσιμα από την ίδια ή ακόμη και να τα αναγνωρίσει, ίσως δεν ξέρει πώς να τα αντιμετωπίσει. Αν προσθέσουμε μάλιστα και το στερεότυπο ότι η μητέρα «πρέπει» να είναι χαρούμενη για τη γέννηση του μωρού της και την ολοκλήρωσή της μέσα από τον μητρικό ρόλο, καταλαβαίνουμε τα ενοχικά συναισθήματα που ξυπνούν μέσα της και πόσο πολύ την επιβαρύνουν συναισθηματικά.
Μπορεί να ζητήσει να μιλήσει με τον γυναικολόγο της – που είναι ο τελευταίος γιατρός που γνωρίζει ή και με τον παιδίατρο – ως μία πρώτη κίνηση.
Ασφαλώς ακόμη και στις μέρες του κορωνοϊού μπορεί να συζητήσει με ψυχίατρο ή ψυχολόγο και μάλιστα μέσα από βιντεοκλήση, χωρίς να μετακινηθεί και να νιώσει πως κινδυνεύει ή να βρει ως δικαιολογία την «χαμηλή ενέργεια» που φέρνει η επιλόχεια κατάθλιψη.
Τι να προσέξει ο σύζυγος
Πρώτα από όλα ενημέρωση γύρω από την επιλόχεια κατάθλιψη που μπορεί να επηρεάσει τη γυναίκα του. Χρειάζεται και εκείνος να κατανοήσει την κατάσταση και να σταθεί δίπλα της. Είναι πολύ ανακουφιστικό για τη γυναίκα του να νιώθει πως είναι και εκείνος εκεί και την στηρίζει ψυχικά, συναισθηματικά αλλά και πρακτικά, προσφέροντας βοήθεια με το μωράκι και δίνοντάς της χρόνο ξεκούρασης και ύπνου που τόση ανάγκη έχει αυτό το διάστημα.
Κατανόηση στη σεξουαλική απομάκρυνση της συντρόφου του καθώς δεν καθρεφτίζει μία αποφευκτική προς αυτόν συμπεριφορά, αλλά την καταθλιπτική της φάση από τη μία αλλά και την ορμονική της ανισορροπία από την άλλη.
Εγρήγορση ως προς την αναγνώριση μιας εικόνας όπου η σύντροφός του βουλιάζει σε αρνητικά συναισθήματα. Η άμεση αντίδρασή του στην αναζήτηση βοήθειας αν εκείνη δεν μπορεί να την κάνει είναι πολύ σημαντική καθώς μπορεί να προλάβει την εξέλιξη της καταθλιπτικής συμπτωματολογίας.
Αυτό που θα συνέστηνα, είναι να μην μένουμε πίσω από ταμπού και στερεότυπα. Άλλωστε, πρόκειται για μία περίοδο στη ζωή όλων μας που μπορεί να χαρακτηριστεί ως άκρως στρεσογόνα – όσο αισιόδοξοι και αν είμαστε – μία περίοδο που αλλάζουν πολλά στη ζωή μας και στον τρόπο που έχουμε μάθει να λειτουργούμε, μία περίοδο που θεωρείται σοκαριστική για πολλούς, πόσο μάλλον και για τις μανούλες αυτές που από τη μία έχουν να παλέψουν με τις ορμόνες και την αλλαγή στη ζωή τους – κυρίως αν πρόκειται για το πρώτο τους παιδί – και από την άλλη να ανησυχούν και για όλη αυτή την κατάσταση.
Γράφει η Μαρίνα Μόσχα, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
Πηγή: mothersblog