Μπλιούμη Νατάσα, MD
Ειδική ωρλ ενηλίκων & παίδων
Ωτορινολαρυγγολόγος Χειρουργός Κεφαλής & Τραχήλου
Παναγούλη 11-13, Λάρισα
Τηλ: 2414006992
Email: orl.blioumi@gmail.com
Η εκκριτική ωτίτιδα είναι εξαιρετικά συχνή στα παιδιά. Εάν αυτή τη στιγμή ελέγξει κανείς όλα τα παιδάκια προσχολικής ηλικίας θα διαπιστώσει ότι το 15-40% έχουν υγρό στα αυτάκια τους.
Τι είναι η εκκριτική ωτίτιδα;
Η εκκριτική ωτίτιδα (Ε.Ω.) ή «υγρό στα αυτάκια» είναι μία κατάσταση στην οποία ο αέρας στο μέσο ους, πίσω δηλαδή από το τύμπανο, έχει αντικατασταθεί από υγρό ή βλέννη.
Διαφέρει από τη μέση πυώδη ωτίτιδα;
Ναι. Παρά το γεγονός ότι και στις δύο παθήσεις διαπιστώνεται υγρό στο αυτί, στην εκκριτική ωτίτιδα αυτό δεν έχει μολυνθεί και, συνήθως, δεν υπάρχει πόνος.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα της Ε.Ω. κυμαίνονται από μία απλή ενόχληση ή αίσθηση ότι το αυτί είναι «βουλωμένο» έως διαταραχές ακοής και ισορροπίας. Μάλιστα αποτελεί τη συχνότερη αιτία παιδικής βαρηκοΐας στις ανεπτυγμένες χώρες.
Είναι συχνή;
Εξαιρετικά. Έχει βρεθεί ότι περίπου το 90% των παιδιών θα παρουσιάσουν κάποια στιγμή εκκριτική ωτίτιδα μέχρι την ηλικία των 5 ετών.
Ποιες είναι οι αιτίες;
Η κατασκευή της ευσταχιανής σάλπιγγας, του σωλήνα, δηλαδή, που αερίζει το αυτί, παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες στα παιδιά με αποτέλεσμα να μην είναι το ίδιο λειτουργική όπως στους ενήλικές. Η υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων («κρεατάκια») που είναι συνήθης σε αυτές τις ηλικίες επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση.
Άλλοι παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί είναι η αλλεργία, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και γενετικοί παράγοντες.
Τι θα πρέπει να κάνω εάν υποψιάζομαι ότι το παιδί μου πάσχει από εκκριτική ωτίτιδα;
Εάν το παιδί σας παραπονιέται για «βουλωμένα αυτάκια», αν σας δίνει την εντύπωση ότι η ακοή του είναι μειωμένη ή αν ο παιδίατρος διαπιστώσει εκκριτική ωτίτιδα θα ήταν καλό να επισκεφτείτε κάποιον Ωτορινολαρυγγολόγο (ΩΡΛ) ο οποίος μπορεί να θέσει τη διάγνωση.
Πώς τίθεται η διάγνωση;
Ο ΩΡΛ αφού εξετάσει κλινικά το παιδί, θα πραγματοποιήσει τυμπανόγραμμα το οποίο θεωρείται η αντικειμενικότερη εξέταση για τη διάγνωση, ενώ εάν κρίνεται σκόπιμο θα πραγματοποιήσει έλεγχο ακοής, με μέθοδο ανάλογη με την ηλικία του παιδιού. Τέλος, μπορεί να ενδοσκοπήσει το παιδί, ώστε να ελέγξει κατά πόσον το παιδί παρουσιάζει υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων («κρεατάκια»). Η εξέταση είναι εντελώς ανώδυνη.
Τα νεογνά και βρέφη μπορούν να έχουν υγρό στα αυτάκια;
Φυσικά, και αυτός είναι ο συχνότερος λόγος που μπορεί να είναι παθολογικός ο έλεγχος ακοής τους με Ωτοακουστικές εκπομπές, ο οποίος συστήνεται να γίνεται από τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννηση. Σε αυτή την περίπτωση ο έλεγχος θα επαναληφθεί και το νεογνό τίθεται σε στενή παρακολούθηση.
Υπάρχουν παιδιά που θεωρούνται υψηλού κινδύνου;
Παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, καθυστέρηση λόγου και ομιλίας θεωρούνται υψηλότερου κινδύνου και μπορεί να χρειαστούν νωρίτερα παρεμβάσεις.
Ποια είναι η θεραπεία;
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων διαπιστώνεται αυτόματη λύση των συμπτωμάτων με την πάροδο του χρόνου. Ο ΩΡΛ θα πρέπει να θέσει το παιδί σε 3μηνη παρακολούθηση από τη έναρξη των συμπτωμάτων ή από την ημερομηνία της πρώτης διάγνωσης με χρήση συντηρητικών μέτρων. Θα πρέπει να αποφεύγεται η αλόγιστη χρήση φαρμάκων, η οποία έχει φανεί από μελέτες ότι αυξάνει τον κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών, ενώ δεν έχει μακροχρόνια αποτελέσματα.
Εάν δεν υποχωρήσουν τα συμπτώματα τι άλλο μπορεί να γίνει;
Εάν το υγρό δεν υποχωρήσει ή εάν διαπιστωθεί μεγάλη απώλεια ακοής, δομικές ανωμαλίες του τυμπανικού υμένα ή του μέσου ωτός, θα πρέπει να συστηθεί χειρουργική αντιμετώπιση. Αυτή περιλαμβάνει παρακέντηση του τυμπάνου για απομάκρυνση του υγρού με ή χωρίς «σωληνάκια» και, ενδεχομένως, αδενοτομή (να αφαιρεθούν τα «κρεατάκια»).
Τι μπορεί να συμβεί εάν παραμείνει το υγρό;
Σε περιπτώσεις όπου εμμένει για καιρό η εκκριτική ωτίτιδα, μπορούν να διαπιστωθούν αλλοιώσεις στο τυμπανικό υμένα, θύλακες εισροφήσεων ακόμη και χολοστεάτωμα, επηρεάζοντας την ακοή του παιδιού.
Συμπερασματικά τι είναι αυτό που θα έπρεπε να θυμούνται οι γονείς;
Το υγρό στα αυτάκια είναι μία συχνή κατάσταση η οποία δεν πρέπει να αγχώνει τους γονείς. Η υπομονή και η στενή παρακολούθηση από τον ωτορινολαρυγγολόγο τους μπορούν να είναι αρκετά για τη θεραπεία του παιδιού.