Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί ιδιαίτερα το ενδιαφέρον κοινού και ειδικών για τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Το ενδιαφέρον αυτό κάθε άλλο παρά αδικαιολόγητο είναι, αφού η ΔΕΠΥ είναι η πιο συνηθισμένη διαταραχή της παιδικής ηλικίας.
Τι είναι η ΔΕΠΥ
Τι είναι όμως η ΔΕΠΥ και ποια είναι τα χαρακτηριστικά της; Εν συντομία, θα λέγαμε ότι ΔΕΠΥ αποτελεί μια πολύπλοκη διαταραχή των ανώτερων εγκεφαλικών λειτουργιών. Τα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με την ΔΕΠΥ πιστοποιούν ότι η αιτιολογία της ΔΕΠΥ είναι πολυπαραγοντική, με τον πρώτο λόγο να τον έχουν γενετικοί και νευρολογικοί παράγοντες. Σύγχρονες έρευνες δείχνουν την ύπαρξη ανισορροπιών σε νευροδιαβιβαστικά συστήματα (ντοπαμίνης , νορεπινεφρίνης) οι οποίες επηρεάζουν συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.
Προσπάθειες ερμηνείας της ΔΕΠΥ καταλήγουν στο οτι τα άτομα με ΔΕΠΥ έχουν αυξημένη ευαισθησία στην ανταμοιβή και μειωμένη στην τιμωρία. Ίσως τα ίδια τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ αποτελούν ένα είδος αυτοδιέγερσης για τα άτομα αυτά και ταυτόχρονα φαίνεται να υπάρχει δυσκολία στον αυτοέλεγχο και την αυτορύθμιση καθώς και στην αναστολή της αυθόρμητης συμπεριφοράς των παιδιών με ΔΕΠΥ. Σε αυτές ακριβώς τις δυσκολίες φαίνεται να απαντά η νευροανάδραση, μέσω της αυτορρύθμισης του εγκεφάλου.
Τα χαρακτηριστικά
Τα βασικά χαρακτηριστικά της ΔΕΠΥ είναι:
· έλλειψη συγκέντρωσης – απροσεξία,
· παρορμητικότητα,
· υπερκινητικότητα.
Επίσης, συχνά διαπιστώνονται συνοδά προβλήματα στα παιδιά με ΔΕΠΥ όπως προβλήματα συμπεριφοράς, κοινωνική απόσυρση, αίσθημα απογοήτευσης και ματαίωσης, αίσθημα απόρριψης κατά την εκπαιδευτική διαδικασία,νευρικότητα, άγχος και στρες καθώς και χαμηλή αυτοεκτίμηση..
Η Νευροανάδραση
Η Νευροανάδραση είναι μία πιστοποιημένη μέθοδος εκγύμνασης του εγκεφάλου με σκοπό την αποτελεσματικότερη λειτουργία του. Η διαδικασία είναι απλή: Ο εκπαιδευτής παρακολουθεί την εγκεφαλική λειτουργία λεπτό προς λεπτό μέσω ΗΕΓ (ηλεκτρο-εγκεφαλογράφημα) και ταυτόχρονα προβάλλει τις πληροφορίες που έχει αντλήσει στον εκπαιδευόμενο σε μορφή οπτικού ερεθίσματος (ηλεκτρονικό παιχνίδι, ταινία κ.ά). Κάθε εγκέφαλος διαθέτει την ικανότητα αυτορρύθμισης της λειτουργίας του και με την κατάλληλη μέθοδο μπορεί να την επιτύχει στο καλύτερο δυνατό επίπεδο. Έτσι, στη συνέχεια, ο εκπαιδευτής «ανταμείβει» την προσαρμογή της εγκεφαλικής λειτουργίας σε καταλληλότερα πρότυπα. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία ο εγκέφαλος σταδιακά υιοθετεί τις επιθυμητές μορφές συμπεριφοράς και εξασκείται στην επίτευξη της καλύτερης δυνατής απόδοσης σε διάφορους τομείς. Πρόκειται δηλαδή για μία μη επεμβατική διαδικασία εκμάθησης, που ενισχύει την ικανότητα αυτορρύθμισης του εγκεφάλου.
Θεραπεία με Νερυροανάδραη
Οι συνήθεις θεραπείες της ΔΕΠΥ είναι είτε φαρμακευτικές είτε συμπεριφορικές με προσπάθεια τροποποίησης της συμπεριφοράς των παιδιών και την ταυτόχρονη εκπαίδευση των γονέων. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η Νευρανάδραση κερδίζει συνεχώς έδαφος ως θεραπευτική μέθοδος ακριβώς επειδή πρόκειται για μια διαδικασία αυτορύθμισης του εγκεφάλου. Η Νευροανάδραση βοηθάει στην μείωση ή εξαφάνιση της παρορμητικότητας, της διάσπασης προσοχής και της υπερκινητικότητας και ταυτόχρονα βοηθάει στη μείωση του στρες.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά τα οποία έχουν κάνει εκπαίδευση με Νευροανάδραση, επιτυγχάνουν ταχύτερα πιο σημαντικά επιτεύγματα από τα παιδιά που ακολουθούσαν μόνο συμπεριφορικές θεραπείες. Επιπρόσθετα, τα φάρμακα μειώνουν την συμπτωματολογία αλλά μπορεί να έχουν δυσάρεστες παρενέργειες, ενώ δεν αντιμετωπίζουν όλα τα συμπτώματα και συνήθως όταν σταματήσει η πρόσληψή τους τα συμπτώματα επανέρχονται. Με τη Νευροανάδραση η μείωση των συμπτωμάτων φαίνεται ότι μπορεί να διαρκέσει και έξι μήνες μετά την ολοκλήρωση των συνεδριών. Μάλιστα με έναν αριθμό συνεδριών «συντήρησης» το αποτέλεσμα φαίνεται να διαρκεί ακόμα περισσότερο. Ανάλογα με το άτομο, το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί με ένα συνδυασμό τεχνικών (πχ. Νευροανάδραση και φαρμακοθεραπεία).
Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι περίπου το 75% των παιδιών με Διάσπαση Προσοχής και Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) είχε κλινική βελτίωση των συμπτωμάτων τους μετά από 50 περίπου συνεδρίες.
Αλίκης Τσοχαντάρη,
Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια