Θάνος Νικόλαος
Νευρολόγος
Ειδικευθείς στην Γ΄ Πανεπιστημιακή Κλινική «Γ.Παπανικολάου»
Email: nicos_th_doctor@yahoo.gr
Επιληψία είναι μια χρόνια νευρολογική πάθηση, στην οποία παρουσιάζονται διαταραχές στο κεντρικό νευρικό σύστημα, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε ανωμαλίες της εγκεφαλικής δραστηριότητας. Είναι μία κατάσταση, στην οποία εκδηλώνονται ασυνήθιστες συμπεριφορές και σε ορισμένες περιπτώσεις με απώλεια συνείδησης.
Το 10% του πληθυσμού θα εμφανίσει επιληπτική κρίση σε κάποια στιγμή της ζωής του, άνευ ηλικιακού φάσματος (παιδιά, έφηβοι, ενήλικες, ηλικιωμένοι). Δυστυχώς, τα παιδιά εμφανίζουν ένα υψηλό ποσοστό επιληψίας, που σχετίζεται με άλλου είδους διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος κι όχι από εξωγενείς παράγοντες. Η πρόγνωσή της είναι πολύ καλή και το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών θα απαλλαγεί από τις επιληπτικές κρίσεις.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Η επιληπτική κρίση μπορεί να εκδηλωθεί με σπασμούς και τρόμο στα χέρια και στα πόδια, βολβοστροφή και γρήγορο ανοιγοκλείσιμο των ματιών. Επίσης, με μούδιασμα, που να διαπερνά το σώμα σαν ρεύμα, με δυσκολία στην ομιλία και μπέρδεμα στη γλώσσα. Κατά τη διάρκεια της επιληπτικής κρίσης μπορούν να εκδηλωθούν οσφρητικές, οπτικές και ακουστικές διαταραχές, απώλεια ούρων ή/και κοπράνων, δάγκωμα στη γλώσσα. Μπορεί να εμφανιστεί αιφνίδια συμπεριφορά με καθήλωση του βλέμματος (σαν χαμένος), καθώς και αυτόματες στερεοτυπικές κινήσεις.
ΜΟΡΦΕΣ
Με βασικό κριτήριο το σημείο, από το οποίο ξεκινάει η ανώμαλη ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου, οι επιληπτικές κρίσεις χωρίζονται σε εστιακές και σε γενικευμένες.
Στις εστιακές, η ηλεκτρική δραστηριότητα ξεκινάει σ’ ένα σημείο του εγκεφάλου. Στην απλή εστιακή επιληπτική κρίση, η ηλεκτρική διαταραχή δεν εξαπλώνεται, με αποτέλεσμα ο ασθενής να μην εμφανίζει απώλεια συνείδησης και στη σύνθετη εστιακή, όπου ο ασθενής παρουσιάζει νοητικά ελλείμματα, με κινητική δυσλειτουργία, ψευδαισθήσεις και απώλεια συνείδησης.
Στις γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις, η ηλεκτρική δραστηριότητα ξεκινάει από τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου και χωρίζονται σε αφαιρετικές, μυοκλονικές, τονικές, ατονικές, κλονικές και τονικοκλονικές.
Μία επιληπτική κρίση μπορεί να ξεκινήσει από ένα σημείο ως εστιακή και μετά να εξαπλωθεί σε όλο τον εγκέφαλο ως και δευτεροπαθούς γενικευμένη κρίση.
ΑΙΤΙΑ
Τα αίτια μπορεί να ποικίλουν και αρκετές φορές φαίνονται στη μαγνητική τομογραφία του εγκεφάλου. Μπορεί να οφείλεται σε μία εγκεφαλική αιμορραγία, σ΄έναν όγκο του εγκεφάλου, στη μηνιγγίτιδα, στο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, σε μία κρανιοεγκεφαλική κάκωση, σε μεταβολικές διαταραχές όπως υπογλυκαιμία ή υπονατριαιμία, στον πυρετό, σε πυρετικούς σπασμούς στα παιδιά ως επί το πλείστον , στη χρόνια κατάχρηση οινοπνεύματος, στη νόσο Alzheimer στα όψιμα στάδια της νόσου, στη λήψη φαρμάκων ή ουσιών, σε παυσίπονα και ορισμένα αντιβιωτικά.
Τέλος, ένα ποσοστό ασθενών παρά τον ενδελεχή έλεγχο δεν ανευρίσκεται κάποιο αίτιο κι η επιληπτική κρίση λέγεται ιδιοπαθής.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση της επιληψίας γίνεται πάντοτε από τον ειδικό νευρολόγο, ο οποίος θα θέσει κάποιες ερωτήσεις, αρχικά, αναφορικά με τις κρίσεις, μία πλήρη νευρολογική εξέταση, θα προτείνει εργαστηριακό έλεγχο τόσο με εξετάσεις αίματος, όσο και με απεικονιστικό έλεγχο ( αξονική και μαγνητική εγκεφάλου) και θα συστήσει οπωσδήποτε την ενέργεια ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος, το οποίο ελέγχει για προβλήματα της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η συχνότητα των επιληπτικών κρίσεων θα υποδείξει και τη θεραπεία. Αφορούν, συνήθως, ασθενείς που έχουν εμφανίσει δύο τουλάχιστον επιληπτικές κρίσεις. Η αντιμετώπιση της επιληψίας γίνεται με αντιεπιληπτική φαρμακευτική αγωγή. Ένας ασθενής, με επιληπτική κρίση που θα εμφανίσει κάποιο σαφές αίτιο όπως όγκος στον εγκέφαλο ή εγκεφαλική αιμορραγία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από κοινού από νευρολόγο και νευροχειρουργό. Οι ασθενείς με μεγάλη συχνότητα επιληπτικών κρίσεων, οι οποίοι λαμβάνουν συνδυασμό αντιεπιληπτικών φαρμάκων (πάνω από δύο ), είναι υποψήφιοι για χειρουργική αντιμετώπιση της επιληψίας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η επιληψία και οι επιληπτικές κρίσεις θα πρέπει να ελέγχονται από ειδικό νευρολόγο σε συνεχή βάση.