Ο ρόλος της διατροφής στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη είναι πολύ σημαντικός, αλλά και αρκετά σύνθετος. Ο ασθενής, με τη βοήθεια του ιατρού ή και του διαιτολόγου, πρέπει να εκπαιδευτεί σε έναν συγκεκριμένο τρόπο διατροφής με τον οποίο θα καταφέρει να ρυθμίσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα του και να αποφύγει τις πιθανές επιπλοκές του διαβήτη (όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, νεφρική ανεπάρκεια, «διαβητικό πόδι» κ.ά.).
Οι δύο βασικοί στόχοι της δίαιτας ενός διαβητικού είναι η απώλεια βάρους (για τους υπέρβαρους διαβητικούς) και η ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα η οποία πρέπει να είναι αποτέλεσμα αρμονικής συνύπαρξης δίαιτας και χρήσης φαρμακευτικών σκευασμάτων, ώστε να αποφεύγονται περιστατικά σοβαρής υπογλυκαιμίας ή υπεργλυκαιμίας.
Σύμφωνα και με τις νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής και της Ευρωπαϊκής Διαβητολογικής Εταιρείας (ADA, EASD, 2020) σχετικά με τη διατροφική αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη, κάποιοι σημαντικοί κανόνες για τη δίαιτα ενός διαβητικού ατόμου είναι:
- η μείωση της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης σε παχύσαρκα άτομα κατά 500-750 kcal κάτω από τις ημερήσιες θερμιδικές ανάγκες με στόχο την απώλεια βάρους
- ο σωστός καταμερισμός των υδατανθράκων στα γεύματα της ημέρας, καθώς αυτοί πρέπει να αποτελούν το 50-60% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης
- η επιλογή τροφών με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη
- η αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ινών: απαιτείται ημερήσια πρόσληψη τουλάχιστον 25–35g για τους ενήλικες και 5g συν 1g/έτος ηλικίας για τα παιδιά
- η πρόσληψη πρωτεΐνης η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις πρέπει να είναι 1-1.5g ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα και να περιορίζεται σε 0.8g/kg σωματικού βάρους όταν συνυπάρχει χρόνια νεφρική νόσος
- η καθιέρωση σταθερού ωραρίου κατανάλωσης των γευμάτων
- η ελάττωση του ολικού προσλαμβανόμενου λίπους και η αντικατάσταση του ζωικού λίπους με φυτικό. Συγκεκριμένα, το συνολικό λίπος πρέπει να περιορίζεται στο 20-35% των ημερήσιων ενεργειακών αναγκών
- η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ: το αλκοόλ πρέπει να περιοριστεί σε 1 μονάδα αλκοόλης (8g αλκοόλη) την ημέρα για τις γυναίκες και σε έως 2 μονάδες αλκοόλης για τον άντρα
- η καθημερινή κατανάλωση τροφών πλούσιων σε διαιτητικά αντιοξειδωτικά (τοκοφερόλες, καροτενοειδή, βιταμίνη C, φλαβονοειδή, πολυφαινόλες, φυλλικό οξύ), ιχνοστοιχεία και βιταμίνες) όπως είναι τα λαχανικά και τα φρούτα
- η αντικατάσταση θερμιδικών γλυκαντικών ουσιών από ασφαλείς μη θερμιδικές γλυκαντικές ουσίες όπως είναι η ασπαρτάμη, η σακχαρίνη η στεβιόλη (στέβια) κ.ά.
Πιο συγκεκριμένα, η επιλογή τροφίμων στη δίαιτα ενός διαβητικού πρέπει να εστιάζει κυρίως σε τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας (άπαχο μοσχάρι, κοτόπουλο, ψάρι, ασπράδι αυγού), τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες (λαχανικά, άγουρα φρούτα, τρόφιμα ολικής άλεσης) και τρόφιμα πλούσια σε «καλά» λιπαρά (σολομό, σαρδέλες, ξηρούς καρπούς, αβοκάντο). Παράλληλα, απαιτείται περιορισμός τροφίμων πλούσιων σε υδατάνθρακες (γλυκά, ζυμαρικά, πατάτες, ρύζι, αρακά, φασολάκια, όσπρια) και τροφίμων πλούσιων σε ζωικά λίπη (βούτυρο, λιπαρά κρέατα).
Τέλος, δεν πρέπει να παραλείψουμε και τη σημασία της σωματικής άσκησης η οποία συμβάλλει στη μείωση των επίπεδων γλυκόζης στο αίμα και στην αύξηση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη.
Πηγή: metropolitan-hospital.gr