Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής (Τετάρτη 16/10/2019) ανακοινώνονται τα αποτελέσματα της πανελλαδικής επιδημιολογικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Διατροφολογική Εταιρεία,στα πλαίσια της Μελέτης “HealthyforLife”για τη διατροφή και τη φυσική άσκηση. Αντικείμενο αποτέλεσαν οι διατροφικές συνήθειες και τα ευρύτερα χαρακτηριστικά των ασθενών με αυτοάνοσα νοσήματα.Η συγκεκριμένη μελέτη διενεργήθηκε από ερευνητική ομάδα της Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας με επικεφαλής τον κλινικό διατροφολόγο Δρ. Δημήτρη Γρηγοράκη.
Οι διαστάσεις των αυτοάνοσων
Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά αυτοάνοσα νοσήματα, καθένα από τα οποία μπορεί να προσβάλλει τον οργανισμό με ποικίλους τρόπους. Σύμφωνα με τον AARDA (American Autoimmune Related Diseases Association), σήμερα υπάρχουν περισσότερες από 100 γνωστές χρόνιες μη αναστρέψιμες παθήσεις που εμφανίζουν ως κοινό σημείο αναφοράς (προσβολής) το ανοσοποιητικό σύστημα (AARDA 2019). Την ίδια ώρα, οι ερευνητές υποπτεύονται ότι τουλάχιστον επιπλέον σαράντα άλλες παθήσεις έχουν αυτοάνοση υποδομή (AARDA 2019).
Τα αυτοάνοσα νοσήματα βρίσκονται σε πλήρη έξαρση τα τελευταία χρόνια τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ελλάδα. Ως ομάδα νοσημάτων, προσβάλλουν εκατομμύρια ανθρώπων. Στις Η.Π.Α. είναι η τρίτη κύρια αιτία χρόνιων ασθενειών, μετά τον καρκίνο και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Ωστόσο, υπολογίζεται σήμερα ότι 1 στους 10 Έλληνες(~10%) εμφανίζει κάποια αυτοάνοση διαταραχή.Το πρόβλημα της έλλειψης διατροφικής ενημέρωσης στους ασθενείς με αυτοάνοσα αναδεικνύει η επιδημιολογική μελέτη της Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας με θέμα«διατροφικές συνήθειες Ελλήνων ασθενών με αυτοάνοσα».
Χαρακτηριστικά μελέτης
Η παρούσα επιδημιολογική μελέτη εκπονήθηκε από ερευνητική ομάδα της Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας σε συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και πιο συγκεκριμένα από τους κλινικούς διατροφολόγους Δ. Γρηγοράκη, Γ. Καπώλη, Μ. Κασκάνη, Δ. Σκλαβενίτη, Ι. Βλάχου, Σ. Καραΐσκουκαι Α. Βλάχου. Τα χαρακτηριστικά της έρευνας είναι τα ακόλουθα:
- Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από τα εργαστηριακά πληροφοριακά συστήματα νοσοκομείων και διαιτολογικών μονάδων των περιοχών της μελέτης, κατά τη διάρκεια των ετών 2018-2019.
- Πληθυσμός μελέτης: 424 Έλληνες ασθενείς(108 άνδρες και 316 γυναίκες) ηλικίας 19-60 ετών.
- Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν για κάθε ασθενή αφορούσαν σε αιματολογικούς δείκτες, δημογραφικά χαρακτηριστικά, διατροφικές συνήθειες και τρόπο ζωής.
- Τα επαρκή επίπεδα, η ανεπάρκεια και η έλλειψη βιταμίνης Dορίστηκαν ως: 25(ΟΗ)D>30 ng/ml, 25(ΟΗ)D<30 ng/ml και 25(ΟΗ)D<12 ng/ml, αντίστοιχα.
Συμπεράσματα
Η συγκεκριμένη αναδρομική έρευνα αποδεικνύει ότι τα αυτοάνοσα νοσήματα λαμβάνουν ανησυχητικές διαστάσεις στον ελληνικό πληθυσμό. Προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής παρέμβασης στις ασθένειες αυτές, συμβάλουν τα συμπεράσματα της παρούσας μελέτης. Πιο συγκεκριμένα:
- Οι αυτοάνοσες διαταραχές εμφανίζονται έντονα σε νεαρά άτομα και κυρίως σε γυναίκες, σε άτομα που διαμένουν σε αστικές περιοχές και ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα.
- Η μεγάλη πλειοψηφία εμφανίζει οικογενειακό ιστορικό ίδιας ή διαφορετικής αυτοάνοσης διαταραχής και μία ή περισσότερες γαστρεντερικές διαταραχές.
- Υπέρβαρο και παχυσαρκία συγκαταλέγονται ανάμεσα στους παράγοντες κινδύνου.
- Η μελέτη της ποιότητας των διατροφικών συνηθειών πριν και μετά από τη διάγνωση,με βάση το σταθμισμένο εργαλείο αξιολόγησης των διατροφικών συνηθειών (MED), κατέδειξε ότι παρόλο που ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών τροποποίησε θετικά τις διατροφικές του συνήθειες (23,8%) μετά τη διάγνωση μία αυτοάνοσης διαταραχής, η μεγαλύτερη πλειοψηφία των ασθενών (76,2%) παρέμεινε με μέτριες και ανεπαρκείς διατροφικές επιλογές.
- Ο σπουδαιότερος παράγοντας κινδύνου αποδεικνύεται η έλλειψη της βιταμίνης D [25(ΟΗ)D < 30 ng/ml] κατά την περίοδο πριν από τη διάγνωση.
