Με σχετικά ελπιδοφόρα στοιχεία – σε σχέση με εκείνα που είχαν προκύψει πριν από μια δεκαετία- για τη στάση των Ελληνίδων αναφορικά με τον μητρικό θηλασμό εορτάζεται εφέτος η εβδομάδα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον μητρικό θηλασμό.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πανελλήνιας μελέτης που παρουσίασε η παιδίατρος κυρία Ιωάννα Αντωνιάδου-Κουμάτου, Δ/ντρια της Διεύθυνσης Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής και υπεύθυνη του προγράμματος “Αλκυόνη: Εθνική Πρωτοβουλία Προαγωγής του Μητρικού Θηλασμού”, οι Ελληνίδες ξεκινούν δυναμικά τον μητρικό θηλασμό, ωστόσο η συνέχεια δεν είναι το ίδιο εντυπωσιακή. Έτσι, σχεδόν επτά στις δέκα μητέρες θηλάζουν αποκλειστικά το νεογέννητο την πρώτη μέρα της ζωής του, άλλα το ποσοστό μειώνεται στο 40% με την ολοκλήρωση του πρώτου μήνα της ζωής του βρέφους, πέφτει στο 27% στον τρίτο μήνα και φτάνει στο 0,8% στο έκτο μήνα. Το 2007 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν εμφανώς πιο χαμηλά, γεγονός που δείχνει κατά τους ειδικούς της Αλκυόνης, πως η συνεχής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των γυναικών σχετικά με τα οφέλη του θηλασμού είχε αποτέλεσμα -το οποίο βεβαίως πρέπει να διατηρηθεί αλλά και να αυξηθεί. Συγκεκριμένα, το ποσοστά αποκλειστικού Μητρικού Θηλασμού την πρώτη ημέρα ζωής του βρέφους ήταν 41% το 2007, στο τέλος του πρώτου μήνα ήταν 21%, στον τρίτο μήνα είχαν πέσει στο 11% ενώ παρέμειναν χαμηλά στο τέλος του έκτου μήνα (0,8%).
Σύμφωνα με την ειδικό, το χαμηλό ποσοστό αποκλειστικού Μητρικού Θηλασμού αποδίδεται και στην πρακτική της πρώιμης εισαγωγής στερεών τροφών στην χώρα μας και οδήγησε στην θεσμοθέτηση, μετά από εισήγηση ομάδας εμπειρογνωμόνων, της κατευθυντήριας οδηγίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για εισαγωγή στερεών τροφών μετά το τέλος του 6ου μήνα. Επίσης, βελτιώθηκαν σημαντικά οι πρακτικές των μαιευτηρίων που αφορούν στην προαγωγή του Μητρικού Θηλασμού, παρά το διαρκώς αυξανόμενο ποσοστό των γεννήσεων με καισαρική τομή.
Η παρουσίαση της μελέτης και η ανάλυση των στοιχείων για τον μητρικό θηλασμό έγιναν στο Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού της Διεύθυνσης Αναπτυξιακής και Κοινωνικής Παιδιατρικής και το πρόγραμμα ΑΛΚΥΟΝΗ. Αναπτύχθηκε το θέμα “Ο Μητρικός Θηλασμός στην Ελλάδα: Παρελθόν, Παρόν και Στόχοι” στο πλαίσιο της έναρξης της εβδομάδας που αφιερώνεται κάθε χρόνο στην Ελλάδα για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τον Μητρικό Θηλασμό (1-7 Νοεμβρίου 2018).
Πλεονεκτήματα Μητρικού Θηλασμού: Νεότερα Δεδομένα
Στη διάρκεια της εκδήλωσης, η παιδίατρος κυρία Βράιλα Βενετία αναφέρθηκε στα οφέλη του Μητρικού Θηλασμού με βάση τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα. Όπως τόνισε, “ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η UNICEF υπογραμμίζουν την αξία των πρώτων 1000 ημερών ζωής ως μία από τις σπουδαιότερες και καθοριστικότερες περιόδους της ζωής του ατόμου. Ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός συστήνεται μέχρι το τέλος του 6ου μήνα και παράλληλα με την χορήγηση στερεών τροφών μέχρι τα 2 έτη, ανάλογα με την επιθυμία της δυάδας μητέρα-παιδί. Το μητρικό γάλα αποτελεί την καταλληλότερη μορφή σίτισης για τα βρέφη και περιέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά (σάκχαρα, πρωτεΐνες, λίπη, ιχνοστοιχεία) απόλυτα προσαρμοσμένο στις ανάγκες του βρέφους για το οποίο προορίζεται. Επιπλέον είναι πλούσιο σε κύτταρα, ορμόνες και ανοσοσφαιρίνες”.
Ο Μητρικός Θηλασμός μειώνει στατιστικά σημαντικά τη συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων στο βρέφος (ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού, πεπτικού, ωτίτιδων), τον κίνδυνο του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου και της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας στα παιδιά. Δρα προστατευτικά στην εμφάνιση παιδικής παχυσαρκίας, ενώ υπάρχει συζήτηση για τα ερευνητικά δεδομένα που αφορούν στη μείωση των αλλεργικών εκδηλώσεων και του σακχαρώδη διαβήτη. Αρκετές μελέτες εστιάζουν στην επίδραση του Μητρικού Θηλασμού στη νευροαναπτυξιακή εξέλιξη του παιδιού. Παρά το γεγονός ότι φαίνεται να συμβάλει στην καλύτερη γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη, λόγω των συστατικών του αλλά και της ενίσχυσης του δεσμού μητέρας-παιδιού, δεν αποτελεί αποδεδειγμένο καθοριστικό παράγοντα. Αδιαμφισβήτητη είναι η αξία του μητρικού γάλακτος για τα πρόωρα νεογνά, τόσο ως προς τη διατροφική του αξία, όσο και για την πρόληψη λοιμώξεων και κυρίως της νεκρωτικής εντεροκολίτιδας.
Νεότερα δεδομένα συνδέουν τον Μητρικό Θηλασμό με την ανάπτυξη του εντερικού μικροβιώματος, δηλαδή τους μη παθογόνους μικροοργανισμούς που αποικίζουν το εντερικό επιθήλιο και προέρχονται από το δέρμα και τον μαζικό αδένα της μητέρας. Ο εποικισμός κατά τις 1000 πρώτες ημέρες ζωής είναι καθοριστικός για την δια βίου σύνθεσή του. Το μικροβίωμα των παιδιών που θηλάζουν είναι αποδεδειγμένα διαφορετικό από των παιδιών που δεν θηλάζουν, δρα προστατευτικά έναντι λοιμώξεων και εμποδίζει τον αποικισμό από άλλα παθογόνα βακτήρια που δυνητικά διαταράσσουν την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Η σύσταση του μικροβιώματος έχει συσχετιστεί με άσθμα, παχυσαρκία και νευροαναπτυξιακές διαταραχές. Το μικροβίωμα φαίνεται να συνδέεται με τη μακροχρόνια σωματική υγεία αλλά και τη γνωστική και ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του ανθρώπου.
Το μητρικό γάλα, τόσο με τα συστατικά του όσο και με την επίδρασή του στη σύνθεση του μικροβιώματος, επιδρά ευεργετικά στην εμφάνιση ορισμένων γενετικών χαρακτηριστικών μέσω των επιγενετικών μηχανισμών. Πρόκειται για έναν μηχανισμό μεταβολών στην έκφραση του γενετικού υλικού κάτω από την επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων που δυνητικά κληρονομούνται.
Όσον αφορά τις μητέρες, ο Μητρικός Θηλασμός συμβάλλει στη γρήγορη απώλεια βάρους μετά τον τοκετό και μειώνει την επίπτωση του καρκίνου του μαστού (4,3% για κάθε χρόνο θηλασμού). Πρόσθετα, φαίνεται να μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών και τον πιθανόκίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη και δυσλιπιδαιμίας.
Γραμμή Υποστήριξης Μητρικού Θηλασμού 10525