της Μαρούλας Κανδύλη,
MSc, MBPsS, MBACP, MBABCP
Συμβουλευτική Ψυχολόγος & Γνωστικό-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια
Επίσημη συνεργάτης Attachment Parenting Hellas
Attached at the Heart Parent Educator
Η Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού γιορτάζεται στη χώρα μας την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου για να αναδειχθούν τα οφέλη του θηλασμού στη μητέρα και στο βρέφος/νήπιο. Το σύνθημα που ορίσθηκε για το 2017 είναι “Στηρίζουμε το θηλασμό – Μαζί!” θεωρώντας το θηλασμό ως ένα βασικό κλειδί που μας ωθεί να σκεφτούμε τους τρόπους πώς να εκτιμούμε την ευημερία μας, πώς να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον και πώς να νοιαζόμαστε για τον κόσμο.
Αδιαμφισβήτητα, ο θηλασμός θεωρείται η καλύτερη μέθοδος διατροφής των παιδιών και συμβάλλει τόσο στην ομαλή σωματική όσο και στη ψυχική ανάπτυξη του βρέφους σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο. Η διαδικασία του θηλασμού φαίνεται να έχει θετικές επιδράσεις στην ψυχική υγεία των βρεφών. Πιο συγκεκριμένα, βοηθά στην ενίσχυση του δεσμού μητέρας – βρέφους καθώς το βρέφος, από την πρώτη στιγμή μετά τον τοκετό, έρχεται σε επαφή δέρμα με δέρμα με τη μητέρα του, κι έτσι μπορεί να τη χαϊδέψει, να τη μυρίσει και να νιώσει τη θαλπωρή και την αγάπη που αυτή του προσφέρει (Χαραμή, Μαζαράκου, & Τσουρομώκος, 2014). Τις πρώτες ώρες ζωής του μωρού, η τοποθέτησή του στο στήθος της μητέρας διακόπτει το κλάμα του και το ηρεμεί. Αμέσως, αναπτύσσονται οι αισθήσεις του βρέφους – η αφή, η οσμή και η γεύση-, ικανοποιείται η πείνα του βρέφους και νιώθει την αίσθηση της ευχαρίστησης. Αυτή όλη η διαδικασία αναπτύσσει στο βρέφος τόσο τα πρώτα του συναισθήματα όσο και το αίσθημα της ασφάλειας.
Ακόμη, ο Freud θεώρησε ότι η διαδικασία θηλασμού παίζει ουσιαστικό ρόλο στη δημιουργία του δεσμού μεταξύ του βρέφους και της μητέρας του, καθώς ο δεσμός που αναπτύσσεται μεταξύ τους επηρεάζει την πορεία του ανθρώπου (Info Project, 2006). Η τροφή γίνεται ο συνδετικός κρίκος στην ανάπτυξη της πρώτης σχέσης του παιδιού με τη μητέρα του, η οποία θα αποτελέσει τη βάση για μια υγιή ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού. Ο θηλασμός δίνει στο βρέφος την ευκαιρία για μεγαλύτερη σωματική επαφή, θυμίζοντάς του την αίσθηση της ασφάλειας που απολάμβανε κατά την περίοδο της κύησης. Πολλές θεωρητικές προσεγγίσεις υποστηρίζουν ότι μέσω του θηλασμού το βρέφος ταυτίζει την ύπαρξή του με αυτήν της μητέρας, ενώ η διακοπή αυτού σηματοδοτεί την πρώτη συνειδητοποίηση του εαυτού του ως ξεχωριστή οντότητα.
Ο Bowlby, αναπτύσσοντας τη «θεωρία δεσμού», υποστήριξε ότι η φυσιολογική ανάγκη του βρέφους για δημιουργία δεσμού με ένα βασικό φροντιστή (συνήθως τη μητέρα) με στοιχεία υγιούς προσκόλλησης, οδηγεί στην εξέλιξη και επέκταση αυτού του δεσμού στις μελλοντικές κοινωνικές σχέσεις του με τους άλλους. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι τα βρέφη που θηλάζουν έχουν πιο στενές και υγιείς σχέσεις με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας (Mohammad & Haymond, 2012). Συνεπώς, ο μητρικός θηλασμός συμβάλλει τόσο στην ομαλή ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του βρέφους όσο και στη δημιουργία ατόμων που νιώθουν πιο ασφαλή, ανεξάρτητα, δε βιώνουν έντονο άγχος αποχωρισμού και αναπτύσσουν ένα καλύτερο συναισθηματικό περιβάλλον.
Κατά τη νηπιακή ηλικία, ο θηλασμός εξακολουθεί να προσφέρει συναισθηματική κάλυψη στο νήπιο δίνοντας ώθηση στην ψυχοκινητική του ανάπτυξη και προστατεύοντάς το από ψυχικά νοσήματα. Με βάση επιστημονικές έρευνες, παιδιά που έχουν θηλάσει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα των έξι μηνών ή και ενός έτους, φαίνεται ότι έχουν διαμορφώσει “δυνατότερες” οικογενειακές σχέσεις έναντι εκείνων που δεν έχουν θηλάσει καθόλου (Info Project, 2006).
Εν κατακλείδι, το μητρικό γάλα βοηθά «στη δημιουργία υγιών σωματικά αλλά και ψυχικά παιδιών και ενηλίκων» (Χαραμή, Μαζαράκου, & Τσουρομώκος, 2014), οι οποίοι μπορούν να γίνουν χρήσιμοι πολίτες και να συμβάλλουν στην ευμάρεια της κοινωνίας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Info Project, Center for Communication Programs, The J. Hopkins Bloomberg School of Public Health. (2006). Breastfeeding Is Best. Population Reports, 33(3), 12-13.
- Mohammad, M. A., & Haymond, M. W. (2012). The Magic of Mother’s Milk. Diabetes, 61(12), 3076-3077.
- Χαραμή, Ε., Μαζαράκου, Χ., & Τσουρομώκος, Δ., (2014). Επίδραση του θηλασμού στην ψυχική υγεία των βρεφών. Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής 2015, 32(2), 245-239.